Polska gospodarka stoi w obliczu fundamentalnego problemu, który rzuca cień na jej przyszły rozwój: drastycznie niski poziom inwestycji. Stopa inwestycji utrzymująca się poniżej 17% PKB plasuje Polskę wśród krajów o najniższych wskaźnikach w Unii Europejskiej. Sytuacja jest szczególnie niepokojąca w przypadku inwestycji prywatnych, które "kuleją" najbardziej.
Bez skokowego wzrostu nakładów inwestycyjnych ze strony przedsiębiorstw, polska gospodarka może utracić dotychczasową konkurencyjność.
Główne bariery hamujące inwestycje
Identyfikacja przyczyn tego stanu rzeczy jest kluczowa dla podjęcia skutecznych działań. Przedsiębiorcy wskazują na szereg czynników, które zniechęcają do ryzyka i nowych przedsięwzięć:
- Wysokie Koszty: Zarówno koszty energii, jak i koszty finansowania inwestycji (kredytów) są wskazywane jako znaczące obciążenie.
- Niepewność i Brak Strategii: Duża niepewność co do przyszłości gospodarczej i brak spójnej strategii państwa zniechęcają do długoterminowych planów.
- Problemy Kadrowe: Brak wykwalifikowanej kadry to kolejna istotna przeszkoda w realizacji ambitnych projektów.
- Niesprawny Aparat Państwowy: Źle działające struktury państwowe, w tym zaniechania i opóźnienia urzędników, prowadzą do spowolnienia, a nawet wstrzymania inwestycji.
Przykładem systemowych problemów jest rynek infrastruktury telekomunikacyjnej. Wieloletnie opóźnienia w aukcjach na częstotliwości 5G oraz kompletne fiasko budowy sieci bezpiecznej łączności państwa – pomimo, że od lat pojawiała się w legislacji – pokazują, jak niesprawność aparatu państwowego przekłada się na realne straty i pozostawanie służb państwowych przy przestarzałych technologiach.
Kierunki działań: czego potrzebuje gospodarka?
Aby odwrócić ten negatywny trend, wzbudzenie inwestycji, zwłaszcza prywatnych, musi stać się jednym z głównych priorytetów państwa. Jakie kroki należy podjąć, aby stworzyć sprzyjające środowisko dla kapitału?
1. Deregulacja i Sprawne Państwo: Konieczne jest usprawnienie aparatu państwowego i deregulacja procesów, które obecnie generują opóźnienia.
2. Tania Energia: Zapewnienie dostępu do tańszej energii jest fundamentem dla obniżenia kosztów operacyjnych i podniesienia atrakcyjności inwestycji.
3. Innowacje i Kształcenie: Niezbędne są inwestycje w automatyzację i sztuczną inteligencję, a także w naukę i szkolnictwo wyższe, co ma kluczowe znaczenie dla rozwoju zasobów ludzkich.
4. Rozwój Pracowników: Należy pamiętać, że rozwój pracowników to rozwój firmy. Inwestowanie w kapitał ludzki jest bezpośrednim czynnikiem rozwoju biznesu.
Bez podjęcia natychmiastowych i zdecydowanych działań, polska gospodarka nie będzie w stanie rozwijać się w nadchodzących latach. Przyszłość wzrostu i konkurencyjności kraju zależy wprost od tempa i skali odbudowy poziomu inwestycji.